ALMEN - Hij is een veelzijdig mens, Henk Muileman, met uiteenlopende talenten en interesses die hij graag inzet voor zijn dorp Almen. Als oud-leerkracht, amateurhistoricus en betrokken inwoner laat hij regelmatig van zich horen. Nu is de aanstaande viering van de bevrijding 80 jaar geleden aanleiding voor hem om de bovenbouw van de Julianaschool te bezoeken. 

Op 2 april 1945 trokken de Canadezen Almen binnen en dit is de kapstok om het met de kinderen over vrijheid te hebben. Het belang van vrijheid, zeker in deze tijd actueel, wil hij ter sprake brengen bij de oudste leerlingen van de school. Om te beginnen wil hij eerst wat filosoferen met de 11- en 12-jarigen: wat is voor jou vrijheid, hoe merk je dat je vrij bent, mag je alles als je vrij bent of zijn er grenzen? Kun je altijd zeggen wat je wil, hoe is dat voor een ander, houd je rekening met een ander? Door zulke vragen wil hij het abstracte begrip vrijheid persoonlijk en invoelbaar maken voor de kinderen.

Vervolgens komt de link met de historie door een archiefbeeld te tonen met een bordje ‘Verboden voor Joden’. Hij is benieuwd hoe de kinderen daarop zullen reageren, hebben ze enig besef wat dit verbod betekende voor Nederlanders die joods waren? Dit wordt begrijpelijk door te vertellen over de joodse familie Philips uit Almen die gedeporteerd werd en in Auschwitz vermoord. Een gewoon gezin met een erg sociale moeder die veel mensen in het dorp hielp en met kinderen die mogelijk naar dezelfde school gingen als de kinderen nu. Het is een sprekend voorbeeld van geen vrijheid meer hebben en wat daar de gevolgen van zijn.

De bevrijding door de Canadezen wordt ook concreet gemaakt want de Spitholterbrug kennen de kinderen wel en de boerderij waar nu Pien Pon woont ook. Daar woonde toen Aaltje die vluchtte voor geweervuur en daarbij per ongeluk werd doodgeschoten door een Canadees omdat ze werd aangezien voor de vijand. In Oud Harfsen legden de Canadezen veel boerderijen in de as omdat Duitsers zich daarin verschansten en sindsdien is dit dorp verdwenen. De Ehzerbrug is door de Duitsers opgeblazen om de opmars van de Canadezen te bemoeilijken. Ter hoogte van de Bakkersteeg wisten de Canadezen in de nacht van 2 op 3 april 1945 met grote verliezen via een bruggenhoofd het Twentekanaal over te steken. 

Dat zijn gebeurtenissen van lang geleden maar ook van heel dichtbij. De kinderen zullen misschien het monument voor al die slachtoffers aan de Dorpsstraat nu wellicht anders bekijken als ze er met Henk naar toe lopen. Het zijn zaadjes historie die Henk zaait. 

Ze begrijpen waarschijnlijk wel dat wij de Amerikanen onze vrienden noemen maar of ze ook kunnen bevatten dat dat aan het veranderen is? Misschien is dat nog een brug te ver, maar dat vrijheid meer betekent dan vrij zijn zullen ze hoogstwaarschijnlijk wel meekrijgen door de les van Henk, er zal zeker iets van deze les blijven hangen.

Na de jeugd gaat Henk Muileman, op de inloopmorgen in Ons Huis, in gesprek met de ouderen van Almen over dit onderwerp. Verschillende generaties, maar hetzelfde thema: vrijheid.