ZUTPHEN - Hij begon in 2004. Nu, zo'n 14 jaar later, ligt hij in de winkels. Maar tusendoor schreef hij nog wel een ander boek en werkte hij als journalist en tv-maker. Het is een boek met de grote thema's: oorlog, liefde en de dood. De roman 'Morgan, een liefde' kwam eind vorige maand uit. Wij spraken met de Zutphense Bas Steman, de schrijver.

In het kort, waar gaat het over?

"Ik noem het een roman over de liefde. Daar komt het in essentie wel op neer. Het boek gaat over een oude vrouw die in de oorlog haar liefde heeft verloren. Haar hele leven heeft ze naar hem verlangd en ze hoopt straks dat hij na de dood op haar wacht." Maar dat is slechts de helft van het verhaal. "De andere kant van het verhaal is een hoofdpersoon met een soort van spiritiuele vriendin. Hij heeft op haar aandringen een sessie gedaan om na te denken over waar het leven over gaat. Ze verleidt hem om regressietherapie te doen. Hij doet het voor haar, maar vervolgens is het veel heftiger."

"Alles wat hij opgerakeld heeft is historisch zo gegaan, zelfs bizarre details..."

"Hij komt in de wereld terecht van een Britse militair die omkwam bij de slag om Arnhem. Hij is totaal naar de vaantjes, het overvalt hem heel erg. Maar hij denkt: leuk dit, maar wat is hier van waar. Vervolgens gaat hij op onderzoek uit. Dan blijkt ineens alles te kloppen. Hij noemde in de waan de naam Morgan. En er blijkt uiteindelijk maar één soldaat genaamd Morgan zijn omkomen bij Arnhem. Alles wat hij opgerakeld heeft is historisch zo gegaan, zelfs bizarre details zoals hoe het ouderlijk huis van de soldaat eruit ziet. Is het een soort van reïncarnatie? Die zoektocht gaat hij aan, en hij komt in Wales terecht, waar hij de familie ontmoet."

Hoe is het verhaal ontstaan?

"In 2003 had ik een boek geschreven over Ramses Shaffy en toen dacht ik: ik wil wel een roman schrijven. En dan meteen over dé thema's als liefde en de dood." Hij ging op onderzoek uit naar die thema's. "Ik kwam op die regressietherapie uit en ik wilde materiaal hebben om een mooi boek te schrijven." Hij ging er, mede doordat hij journalist is, sceptisch in. "Ik was vooral aan het praten, totdat ze zei: 'misschien is het wat om te ervaren?'." Dat vond hij spannend: "Maar toen kwam ik zelf in de ervaring van die soldaat terecht. In het boek is alles wat de hoofdpersoon meemaakt ook in het echt zo gegaan." Het boek is dus deels autobiografisch. Hij legde ook contact met de familie die in het boek voorkomt.

Klopt alles in het boek?

"Tegenwoordig kun je alles lekker makkelijk opzoeken. Historisch klopt dus alles. Toespraken van Churchill, oorlogsfeiten, welke films er draaien en hoe het dorp eruit zag." Dus bijna alles klopt. "Als freaks denken: 'ik ga zoeken naar fouten in het boek', zullen ze weinig vinden. Maar een historisch foutje zal er ongetwijfeld te vinden zijn." 

"Dan vervaagt de grens van fictie en werkelijkheid in het boek"

© Bas Steman

Dat hij het echt wilde laten kloppen komt deels doordat hij journalist is. "Maar ook als schrijver, want dan vervaagt de grens van fictie en werkelijkheid in het boek. Daardoor word je er echt ingezogen." Volgens Steman is dat ook de reden dat het boek lekker wegleest. "Je wordt er echt ingezogen. De mensen die ik sprak hadden hem in één of twee dagen uitgelezen."

Wat deed het met jezelf?

"Tijdens de zoektocht naar alles die op mijn pad kwam, de feiten controleren, probeerde ik eigenlijk te bewijzen dat alles onjuist was. Dat ik niet die soldaat was. Maar alles wees er wel op." Het was daardoor emotioneel en verwarrend voor Steman. Daarom schreef hij tussendoor, in 2013, nog een ander boek over wielrennen en jeugddromen. Daarna kon hij verder. "Maar het doet zeker wat met je." Ook staat hij iets anders tegenover reïncarnatie. "In Nederland zeggen we snel: als we het niet kunnen bewijzen, bestaat het niet. Dat dacht ik eerst ook. Ik zeg echt niet dat het bestaat, maar ik ben er wel anders over gaan denken."

Het boek 'Morgan, een liefde' ligt nu in de boekenwinkels.