ZUTPHEN - Gemeenteraadsleden zijn niet tevreden met de vergoeding die ze krijgen voor wat ze doen. Dat blijkt uit onderzoek van bestuurskundig adviesbureau Daadkracht. En ook Martijn Siemes, fractiebaas van Burgerbelang Zutphen-Warnsveld, kan dat ergens wel begrijpen. 

Het Nederlandse gemeenteraadslid besteedt in 2017 gemiddeld 16,0 uur per week aan het raadswerk, 0,1 uur meer dan in 2014. De gemiddelde tijdsbesteding van raadsleden hangt in sterke mate samen met de grootte van de gemeente waarin zij actief zijn. De één steekt veel tijd in zijn werk als volksvertegenwoordiger en de ander doet weinig legt Siemes uit: “Het is je eigen verantwoordelijkheid. Als je niets doet, niemand spreekt, nooit iets leest en alleen op komt dagen op de raadsvergaderingen, dan heb je er een leuk inkomen aan. Als je fanatiek bent en er een dagtaak aan hebt, dan wordt je vet onderbetaald. Dus is het aan het raadslid zelf hoe hij of zij zich in wil zetten.” 

"Als je er met de pet naar gooit, dan is het wel veel geld"

De mensen die er weinig tijd in steken zijn volgens Siemes allemaal graaiers, vertelt hij. “Als je in het dagelijks leven een dik betaalde baan hebt, dan is de raadsvergoeding sowieso peanuts. Maar in het algemeen ja, als je er met de pet naar gooit, dan is het wel veel geld. Maar ik heb niet het idee dat die mensen er zijn in Zutphen. Sterker nog, ik denk dat de mensen hier een stukje fanatieker zijn dan in andere gemeenten waar ik de raden een beetje van volg.”

Publieke centen
Siemes kan begrijpen dat er rustig aangedaan wordt met publiek geld. Hij laat een schema zien met wat raadsleden verdienen: “…dat is 300 euro onder het minimumloon. En dan is de vraag hoe veel je er voor doet. Als je dit af zou zetten tegen een modaal inkomen, dan zou je er 19 uur voor moeten werken. Maar is raadslid een modaal beroep of zou het hoger (of lager) ingeschaald moeten worden? Ik werk er gemiddeld meer dan 20 uur voor denk ik. De ene maand wat meer dan de andere. Nu is er denk ik niemand die nee zal zeggen tegen een hoger inkomen en ik dus ook niet.  Wij worden wat dat betreft ook slechter betaald dan de ambtenaren die we controleren. Maar het is publiek geld en dan moet je terughoudend zijn.”

Veel werk
In totaal besteden raadsleden 63,7% van de tijd aan bestuurlijke activiteiten. Bijna eenderde van de raadstijd gaat op aan vergaderen. Siemes legt uit dat er veel werk is wat een gemeenteraadslid moet doen: “Ik hink ook nog op de andere gedachte dat ik de vergoeding eigenlijk wel prima vind, maar dat het takenpakket, zeker de afgelopen jaren, drastisch is toegenomen. We hebben een controlerende functie, maar als je je rol goed wil vervullen heb je ook een onderzoekende, coachende en netwerkende rol. Zo was ik gistermiddag een uurtje of drie in gesprek met vertegenwoordigers van de pers. Moet ook gebeuren, goede communicatie. Volgende week een avond in gesprek met ondernemers. Maandagavond sowieso fractievergadering waarin we ook weer mensen uitnodigen en acties uitzetten om anderen te bellen.”

De versplintering zorgt ook voor meer werk: "De versplintering maakt het ook drukker voor raadsleden. Als je een man of 8 a 10 in de raad hebt zoals pvda vroeger, dan kun je de taken natuurlijk heel goed verdelen en dan is de last niet zo heel hoog. Maar met de versplintering en de kleine fracties moet je als raadslid van alle markten thuis zijn."

Ook zijn er nog verschillen tussen gemeenten. Zoals tussen dorpen en steden: "Wij hebben een zeer actieve gemeente, er gebeurd hier ontzettend veel en als raadslid ben je daar veel tijd mee kwijt. En zijn echter ook genoeg gemeenten van onze omvang die niet zo worstelen met onze 'grote stadsproblemen' en die hebben het een stuk makkelijker."

"Je krijgt geen ontslagvergoeding of wachtgeld"

Vergoeding
De landelijk gemiddelde vergoeding die raadsleden in 2017 voor hun raadswerkzaamheden ontvangen bedraagt € 14,35 (€ 0,15 meer dan in 2014). De vergoeding die raadsleden voor hun werkzaamheden ontvangen loopt zeer uiteen. Raadsleden uit de kleinste gemeenten (tot 8.000 inwoners) ontvangen gemiddeld de laagste vergoeding: € 4,91 per uur. Raadsleden in gemeenten met een inwonertal tussen 150.000 en 375.000 inwoners ontvangen gemiddeld de hoogste vergoeding: € 19,64 per uur. Op de vraag of Siemes het voor partijen zoals SP genoeg vindt antwoord hij: "Ik vind dat SP-raadsleden alle recht hebben op een volledige raadsvergoeding. En ik gun alle raadsleden in principe een hogere vergoeding, maar dan gun ik ze ook wat meer houvast, meer opleiding en ondersteuning."

Maar het is meer dan alleen het bedrag dat op de bankrekening verschijnt einde van de maand: “…het is natuurlijk breder dan dat. Je maakt nergens aanspraak op, bouwt geen pensioen op, je krijgt geen ontslagvergoeding of wachtgeld. En ook geen ww als je niet herkozen wordt” stelt Siemes.