BARCHEM - Op vrijdag 25 april worden Herman en Anneke Koeleman uit Barchem verrast met een telefoontje van de burgemeester. Enkele uren later ontvangen zij, met Bello op de achtergrond, een lintje. Zij behoren tot de dertien mensen die die dag een koninklijke onderscheiding krijgen uitgereikt. Voor de stoomtram wordt, in het bijzijn van vrienden, familie en dorpsgenoten, een lange lijst aan vrijwilligerswerk opgesomd. De aanleiding: hun nichtje Rietje had hen voorgedragen. Een dag na hun 54-jarige huwelijksdag spreken wij het echtpaar.

Herman komt uit Zwiep en Anneke uit Neede. Na hun huwelijk in 1971 vestigen ze zich in Barchem, waar ze altijd zijn gebleven. Hun beide zonen wonen op steenworp afstand. In 1985 wordt Herman bedrijfsleider bij Gerda Roekevisch, na 25 jaar werkzaam te zijn geweest bij de fa. Dullaert in Lochem. Vier jaar later gaat hij zelfstandig verder met Anneke onder de naam Koeleman aan de Borculoseweg, een bedrijf dat later wordt overgenomen door hun zoon Jarno. Herman zat jaren in het bestuur van de Barchemse Ondernemers Vereniging (B.O.V.).

De revue als startpunt

Vrijwilligerswerk speelt vanaf het begin een grote rol in hun leven in Barchem. Dankzij zijn technische achtergrond wordt Herman al snel gevraagd voor de revue door Arie Ribbers. “Er moest een motor op het podium komen en daar moest iets voor gemaakt worden,” herinnert hij zich. De revue/cabaret, onderdeel van het Barchems feest in augustus, leidt tot de oprichting van de TeeDee: de technische dienst. Nog altijd komt de groep jaarlijks samen. “Met de vier heren en twee dames gaan we gezellig darten en halen herinneringen op.”

Anneke wordt in 1972 lid van toneelvereniging Ons Genoegen. Ze is regelmatig te zien op de planken tijdens toneel- en revuevoorstellingen. Voor het 65-jarig bestaan van de vereniging in 2015 schreef en regisseerde ze het stuk Boer zoekt vrouw, waarin alle 25 leden meespeelden. Dit jaar werd ze benoemd tot erelid als dank voor haar betrokkenheid bij de vereniging.

Vanaf 1997 tot 2017 ontpopt Anneke zich als schrijver en regisseur. In twintig jaar tijd worden vijftien revues gemaakt onder de naam KLM (Koeleman-Luesink-Marsman). Wat veel indruk maakte, was de dans uit The Lion King. “Ze kwamen met brandende fakkels de zaal in. Zoiets zou nu niet meer mogen,” zegt ze lachend.

Dat Anneke en Herman dit naast hun drukke baan als zelfstandig ondernemers deden, schrijven ze toe aan de gezelligheid. “Het is ook een stukje ontspanning. Je moet niet meteen weer weggaan, maar nog even een drankje doen of nakletsen. Dat hoort er gewoon bij.”

Gezamenlijke interesses

Maar het bleef niet bij de revue voor dit echtpaar. In 1984 wordt Herman prins carnaval en daarna lid van de Raad van Elf. “Tijdens carnaval maakten we een rondje door het dorp en bezochten we de ouderen.” Anneke had daar de leiding over de dansmarietjes en maakte bandparodieën voor de seniorenmiddag.

Na hun pensioen raakt Herman betrokken bij Woonplus, ondanks aanvankelijke twijfel. “Maar ja,” zegt hij met een glimlach, “toch weer gedaan.” Ook hier komt zijn technisch inzicht goed van pas als huismeester en bestuurslid.

Dit zou zo’n beetje de enige plek zijn waar Herman en Anneke niet samen vrijwilligerswerk doen. Maar zelfs dat gaat niet op: Anneke is voorzitter van de seniorensoos, en die trekt geregeld samen op met Woonplus. “Zitten we toch weer samen te vergaderen,” lachen ze. Daarnaast collecteert Anneke, is ze vrijwilliger bij de Barchemse kerk (PBD) en was ze vijf jaar actief bij de 4 en 5 mei-commissie. Vooral de herdenking van afgelopen 4 mei op de Barchemse begraafplaats was een hoogtepunt: bij het graf van alle 17 gesneuvelde militairen en 11 Engelse bevrijders stond een jongeman in dezelfde leeftijd (18 tot 35 jaar) als degene die er begraven ligt. De 25 infobordjes bij de oorlogsgraven worden elk jaar eind april door het echtpaar geplaatst en na 5 mei weer opgeruimd.

Herman vindt zijn ontspanning in het motorrijden met vrienden en reed jarenlang in Harfsen mee met de Enduro. Tegenwoordig zit hij in de baancommissie en is hij nog steeds lid van de vereniging. Het motorrijden is overigens de enige hobby die Herman en Anneke niet delen; Anneke is dus niet achter op zijn motor te vinden.

Dat ze samen zoveel vrijwilligerswerk hebben gedaan en doen, was nog niet echt eerder tot hen doorgedrongen. “We hebben gewoon veel dezelfde interesses,” zegt Anneke. “Hij de technische kant, ik de creatieve.”

Moeilijk nee zeggen

Nee zeggen kunnen ze moeilijk. “Na ons pensioen zouden we eerst een jaartje niks doen, maar dat hielden we niet vol,” vertelt Herman. Binnen enkele maanden zaten ze alweer volop in het vrijwilligerswerk. Toch besloten ze dit jaar om niets meer voor langere tijd op zich te nemen. “Maar als er iets leuks voorbijkomt, pakken we dat zeker nog wel op.”

Met veel plezier kijken ze terug. “Ik kon mijn ei kwijt in de revue, en nu nog steeds bij de seniorensoos, Bello, toneel enzovoort,” zegt Anneke. Herman vult aan: “We hebben het nooit met tegenzin gedaan. Anders was ik allang gestopt.” Vooral Bello 56 en Woonplus zijn voor hem belangrijke onderdelen van zijn leven.

Bello 56

Bello 56 ontstond in 2008 voor de optocht tijdens het Barchems feest, als herinnering aan de vroegere tramlijn tussen Deventer en Borculo. Al snel volgden aanvragen voor ritten en werd Bello verbouwd en gekeurd. Inmiddels rijdt de stoomtram alweer zeventien jaar door de regio. Herman is rittenplanner, machinist en technisch leider, Anneke conducteur.

Samen met een enthousiaste groep vrijwilligers verzorgen ze ritten voor verzorgingshuizen, Reurpop, lokale derby’s en meer. “Een extra machinist zou welkom zijn,” zegt Herman. “Het liefst iemand die ook doordeweeks kan, zoals een gepensioneerde vrachtwagenchauffeur.” Jaarlijks wordt de inzet van de vrijwilligers gevierd met de Bello-dag.

Vrijwilligerswerk als rode draad

“Vrijwilliger kan iedereen zijn,” besluit het echtpaar. “Je blijft onder de mensen en het houdt je jong en bij de tijd. Iedereen heeft wel een binding met een vereniging of organisatie in ons dorp. Je steentje bijdragen is niet moeilijk, maar wel heel belangrijk. Want: zonder vrijwilligers staat alles stil.”