REGIO - In onze juni-editie schreef vaste columnist Laura van der Linde van Landelyk Lochem over het nieuwe thema Landen in Lochem. Ze sprak met ondernemers, bezocht inspirerende plekken en stelde een gevarieerd aanbod samen. Dit leidde tot een blog op zin.nl, een mini-e-book vol tips en inspiratie én een speciale landingspagina: vvvlochem.nl/landen-in-lochem.

In een wereld die steeds sneller en voller lijkt, voelen steeds meer mensen de behoefte om te ‘landen’—letterlijk en figuurlijk. Maar hoe vind je eigenlijk de juiste balans in een maatschappij die altijd ‘aan’ staat?

Hoe raak je uit balans?

We worden dagelijks blootgesteld aan een constante stroom van prikkels: notificaties, deadlines, verwachtingen en beelden van ogenschijnlijk perfecte levens. Geen wonder dat stress, vermoeidheid en een gevoel van overweldiging steeds vaker voorkomen. Veel mensen ervaren dat ze het contact met zichzelf kwijtraken in alle drukte—alsof ze niet meer weten welke richting ze op moeten.

Ook kinderen raken sneller uit balans. Dat uit zich vaak in boosheid, verdriet of juist stil gedrag. Social media versterkt de vervreemding van jezelf: we leven steeds meer in ons hoofd en minder vanuit gevoel of intuïtie. Manja Bedner, bekend van De Heks van Almen en Het Kamertheater in Almen, ziet dit in haar werk dagelijks terug. Volgens haar worstelen veel mensen met het vinden van hun innerlijk kompas in een wereld die altijd ‘aan’ staat.

Gelukkig groeit de aandacht voor deze mentale belasting. Het taboe op het praten over emoties neemt langzaam af, al ziet coach Lianne van Bij Jack dat er nog veel te winnen valt. Orthopedagoog Bettie Bolderink onderstreept hoe belangrijk het is dat kinderen een plek hebben waar ze zich veilig voelen en zichzelf kunnen zijn.

In deze editie belichten we dit thema vanuit verschillende invalshoeken. Wat betekent het voor het onderwijs? Voor onze samenleving? En vooral: wat kunnen wij zélf doen?

Grip op prikkels

We zijn als mens voortdurend op zoek naar bevrediging—liefst direct. Social media speelt daar slim op in. Vooral jongeren worden beïnvloed door de constante stroom aan korte filmpjes en ‘perfecte’ levens. Als maatschappij zijn we daar nog niet goed op ingericht. De jongere generatie heeft het hierdoor lastiger dan ooit.

De overheid kwam onlangs met een advies over socialmediagebruik onder tieners—terecht, want jongeren zijn extra gevoelig voor deze invloeden. Toch is verbieden of vermijden niet altijd de oplossing. De kunst zit in het herkennen van je eigen patronen, het stellen van grenzen én het bieden van gezonde alternatieven. De juiste balans vinden blijft het beste antwoord. Dat gold bij de komst van internet, mobiele telefoons en social media, en geldt nu opnieuw bij AI.

Volgens Lianne werkt het opleggen van beperkingen vaak averechts: “Mensen zoeken van nature grenzen op. Als je zegt ‘maximaal een uur gamen’, dan willen ze dat hele uur benutten. Het draait om het aanleren van alternatieven en zelfinzicht.”

Ook Bettie herkent dit in haar werk met jongeren. “Social media, prestatiedruk, het perfecte plaatje—het zijn constante invloeden. Maar verbieden werkt niet. Wat helpt, is leren omgaan met deze prikkels. Zo ook met AI. Bettie maakt zich zorgen over de opkomst van AI. “Het kan ons ondersteunen, maar ik zie ook een vervlakking. Wat gebeurt er met ons zelfdenkend vermogen als we alles uit handen geven? Het is belangrijk ombewust worden van wat je voelt, wat je nodig hebt en hoe je daarin je eigen keuzes maakt.” 

Ouders spelen hierin een sleutelrol—zowel als motivator als voorbeeld. “Als kinderen hun ouders voortdurend op een scherm zien, werkt dat natuurlijk niet,” legt Lianne uit.

Prikkels zijn er altijd, maar we hebben deels zelf in de hand waaraan we ons blootstellen. Elk mens ontwikkelt onbewust bepaalde patronen. Juist daarom is het belangrijk om te ontdekken welke dat zijn en waar jouw grenzen liggen. Wie structureel over zijn of haar grenzen gaat, raakt op den duur uit balans.

Lianne’s advies? “Neem een stapje terug. Pak rust en kijk waar de oorzaak ligt. Kun je het zelf oplossen of heb je hulp nodig?” Praat erover—met een vriend(in), partner of professional. Je hoeft het niet alleen te doen.

Tot slot

Wat deze drie vrouwen duidelijk maken, is dat balans begint met inzicht in jezelf: weten wat je voelt, wat je nodig hebt en waar je grenzen liggen. Of je nu begeleiding krijgt met hulp van een dier, of door een labyrint loopt, uiteindelijk draait het om grip krijgen op jezelf en je omgeving, en je daar bewust van zijn.