ZUTPHEN - De gemeenteraadsverkiezingen zijn pas in maart volgend jaar maar GroenLinks is al met de campagne begonnen. Eva Boswinkel gaat wethouder financiën Harry Matser opvolgen. Boswinkel is organisatiepsycholoog, heeft geen ervaring in het openbaar bestuur en geen aantoonbare financiële achtergrond. Als zo iemand benoemd wordt op de zwaarste portefeuille in het gemeentebestuur is er wat anders aan de hand. 

Boswinkel mag warm gaan lopen om volgend jaar lijsttrekker te worden van GroenLinks. In 2018 won GroenLinks de lokale verkiezingen met Liza Luesink als boegbeeld. Dat werkte goed moet men gedacht hebben. Boswinkel heeft hetzelfde profiel en dezelfde achtergrond als Luesink. Zo wil men dit kunststukje herhalen en neemt het risico van weer een financiële crisis op de koop toe.

Overal in het land staat wethouders financiën het water aan de lippen. Structurele tekorten in het sociaal domein zijn de oorzaak. In Zutphen kwam daar nog bij dat voormalig wethouder Withagen de begroting van Perspectief liet ontsporen en wethouder De Jonge miljoenentekorten veroorzaakte omdat ze geen grip had op Het Plein. Vertrekkend wethouder Matser heeft de begroting even op orde gebracht, maar vooral dankzij incidentele inkomsten van het Rijk. Het kan zo weer mis gaan.

"De Jonge doet al een greep van 6 ton uit de gemeentebegroting"

Dat zien we nu al gebeuren. Matser heeft z’n hielen nog niet gelicht of De Jonge doet al een greep van 6 ton uit de gemeentebegroting. Als de kat van huis is, dansen de muizen op tafel. Een gigantisch bedrag voor …, ja voor wat eigenlijk. Onder de titel Transformatie Sociaal Domein presenteert De Jonge een investeringsprogramma dat bol staat van leuke ideeën maar nergens concreet wordt. Elke andere financier zou iemand met zo’n vaag plan terug naar huis sturen om het werk over te doen. Het coalitie-stemvee in de raad vond het echter prima. En zo vervalt het gemeentebestuur weer in oude gewoonten. Het heeft niets geleerd van de financiëlecrisis en de adviezen van expertbureaus om eens wat zakelijker te werk te gaan. 

Zo’n omslag gaat ook Boswinkel niet bewerkstelligen. Een wethouder financiën moet met deskundigheid en standvastigheid grijpgrage collega’s tot de orde roepen. In plaats daarvan gaat ze meedansen op tafel. Ze heeft al aangekondigd nog wat mooie ambities uit te voeren nu de begroting zwarte cijfers schrijft. De volgende financiële crises is slechts een kwestie van tijd.

'Weinig gebeurd'

Ondertussen heeft de gemeente met de notitie Kaders Anders Samenwerken het wiel opnieuw uitgevonden. Al vanaf 2014 is het een speerpunt om meer ruimte te geven aan inwonersinitiatieven en de werkwijze daarop af te stemmen. Van buiten naar binnen. In zeven jaar tijd is er op dat vlak bedroevend weinig gebeurd. Tekenend is dat geen enkel inwonersinitiatief betrokken is geweest bij het opstellen van deze notitie. De gemeente bepaalt graag zelf en alleen hoe het anders moet. Ruimte is er alleen voor initiatiefnemers die politieke vriendjes hebben. 

De gemeente roept al jaren te willen veranderen, maar de organisatie komt nauwelijks in beweging. Dat lijkt me nou wél een mooie uitdaging voor een organisatiepsycholoog.