Soms bedenk ik me dat ik graag nog wat zou zien en horen nadat ik dood ben. Wie wil er nog iets aardigs zeggen over mij of juist niet. Word ik nog herinnerd of doet iedereen er het zwijgen toe en leef ik slechts voort in de stilte van gedachten bij hen die ik heb gekend.

Sinds het voorbije weekend heb ik me voorgenomen om daar anders over te denken. Jan Mulder presenteerde de eerste aflevering van zijn programma over eeuwig leven. Hij wil niet doodgaan. Er kwamen opmerkelijke theorieën over het scherm. Zo zou de wetenschap over vijftig jaar zover zijn dat de inhoud van ons brein beschikbaar blijft in de cloud. Daarmee zou dan het eeuwige leven gegarandeerd zijn en blijven we de toekomst mee bepalen.

Fysiek houden we dat natuurlijk niet vol, maar dat is van secundair belang. De schrik sloeg me om het hart. Eventjes nog een paar dagen meekijken á lá, maar voor de eeuwigheid, dat is wel erg vermoeiend? Nee, dan toch maar liever een traditioneel afscheid, ogen dicht en klaar. De toekomst is voor mijn kinderen en kleinkinderen, die moet ik niet voor de voeten blijven lopen met mijn verhalen. Als zij mij blijvend herinneren als de persoon die ik bij leven was, is het mij genoeg.   

"Tijdens een Memorial voor een familielid kwamen mensen vanuit de hele wereld samen om te getuigen van hun diepe vriendschap jegens de overledene"

Andere gebeurtenissen deze week versterken het gevoel rond mijn omslag in denken. Tijdens een Memorial voor een familielid kwamen mensen vanuit de hele wereld samen om te getuigen van hun diepe vriendschap jegens de overledene. De mix van afscheidstradities vloeide naadloos in elkaar over. Een stem uit onverwachte hoek heb ik niet gehoord, de gesproken woorden en de beelden droegen uit wie hij was en doen hun werk. Dat bleek voldoende. 

De eerste week van mei staat traditiegetrouw in het teken van de slachtoffers van Wereldoorlog twee en de Bevrijding van ons land in 1945. We herdenken de vele doden, we spreken met respect over hun leven en noemen hen held of slachtoffer. Zij blijven voor velen van ons voortbestaan in een mystieke aanwezigheid. Slechts enkelen van de levenden hebben nog persoonlijke herinneringen aan deze mensen. 

Juist dat ondefinieerbare, het gegeven dat we niet alles van de doden weten, maakt hen bijzonder. Het zou jammer zijn als de werkelijkheid die wij zien verloren gaat met een corrigerende stem die ontnuchterd. Virtueel aanwezig blijven: bij nader inzien liever niet.