Op het einde van de voorbije zomer dachten we met ons allen dat de rivieren in ons land droog zouden staan tot aan het komende voorjaar. Het klimaat hield ons in een verstikkende houtgreep. Het duurde tot de jaarwisseling, de rivieren zijn inmiddels weer tot de rand van het zomerbed gevuld, bij ons is dat de Gelderse IJssel. Vier maanden geleden liepen we over de rivierbodem richting vaargeul, waar nog slechts anderhalve meter water stond. 

Vanaf maart stroomt er een massa smeltwater onze kant op. Dan hebben we ongetwijfeld weer het vertrouwde uitzicht over kilometersbrede watervlaktes. De kribben van onze rivieren worden overspoeld alsof ze er niet thuishoren. Wie zal het zeggen is er spoedig alweer dijkbewaking nodig. Mijn gemoed zal er niet door worden gesust.

Dezelfde brede watervlakte had tijdens de Koude Oorlog een strategische functie. Met enkele ingrepen konden grote gebieden binnen- en buitendijks land worden blank gezet. Daarmee moest een invasie van de Russen worden voorkomen. Merkwaardig genoeg deelde die waterlinie Nederland in tweeën. Blijkbaar werd het minder erg gevonden dat de oostzijde van ons land aan communistische invloeden ten prooi zou vallen. 

Oorlogen worden tegenwoordig anders gevoerd. Voor een fysieke invasie is minder angst dan voor de cybercriminaliteit door vreemde mogendheden. Inmiddels komt het gevaar uit een andere hoek. Het klimaat, dat onze rivieren leegzuigt en weer volpomt, kan over enkele decennia ervoor zorgen dat men in westelijk Nederland de voeten niet meer droog houdt. De stijgende zeespiegel zal volgens voorspellingen West-Nederland opslokken en kleiner maken.

"Wetenschappers houden de hoop levend op oplossingen voor ongeveer elk probleem dat zich zal gaan voordoen"

Als tegelijkertijd de grilligheid van het klimaat de rivieren doen zwellen tot een onoverbrugbare waterlinie, zit driekwart van de bevolking als ratten in een val. Is er op de aardkloot ruimte voor de massale stroom watervluchtelingen die dan oostwaarts trekt? 

Wetenschappers houden de hoop levend op oplossingen voor ongeveer elk probleem dat zich zal gaan voordoen. Hopenlijk hebben zij tegen de tijd dat het uit de hand loopt leefruimte gevonden op de maan of elders in het universum. Laat ze daar dan joekels van telescopen opstellen om de ravage, die nu nog Moeder aarde heet, in nuchterheid te beschouwen en daaruit eerlijke conclusies trekken. Gebeurt dat laatste niet dan is er grote kans dat het hele gedonder ergens in het heelal opnieuw begint. Uiteraard hoop ik dat mijn pessimistische gedachten nooit werkelijkheid worden en het verstand de wereld redt.