ZUTPHEN - Een van de vele terreuractie’s van de afgelopen jaren. Maar iedereen kent het nog! De aanslag van de jonge Noor Anders Breivik. Dit is voor de Zutphense schrijver en regisseur Jelle van der Meulen een inspiratiebron geweest voorr zijn nieuwe voorstelling genaamd “Dorst”. 

Gestoorde gek
77 mensen heeft Breivik vermoord, dat betekend dat de mensheid al snel een mening vormt over zo’n iemand. Een gestoorde gek is het! Een monster! Maar als je verder in de materie duikt vind je gedetailleerde beschrijvingen over zijn afkeer van de Islam en wat hij het cultureel marxisme noemt. Jarenlang werkte hij in het grootste geheim en in afzondering aan het ontwikkelen van zijn plan, het produceren van explosieven en het verkrijgen van zware wapens voor zijn aanval op het vakantie-eiland Utøya. Juist in die jaren van geheimzinnigheid en - zoals Breivik het zelf noemt – ‘desocialisatie’ ligt een wereld vol fascinerende gedachtes en gewoontes verscholen.

Heftig? 
Op de vraag of een voorstelling over een aanslag niet te heftig is antwoord van der Meulen: “Ja, het is enorm heftig en dat ik ook precies waarom ik de voorstelling maak. De aanslag is gepleegd door een man die maar zo je buurman kon zijn; een heel gewoon iemand. De voorstelling is geen reconstructie van de aanslag, maar een zoektocht naar de beweegredenen van Breivik. Hoe werd hij van een 'gewone' jongeman één van de meest moordlustige terroristen uit onze geschiedenis?” Ook vertelt hij hoe hij een aanslag verwoord in de voorstelling: “De aanslag wordt niet in detail besproken in de voorstelling. De basis van de voorstelling wordt gevormd door de teksten die Anders Breivik zelf schreef in zijn manifest en dagboek voorafgaand aan de aanval. Dat is aangevuld met een aantal teksten die we zelf hebben geschreven, waaronder een monoloog waarin Breivik zijn aanslag toch al lijkt te beleven.”

De voorstelling
De voorstelling ‘Dorst’, die op 30 en 31 augustus in Theater Hanzehof in Zutphen speelt, gaat over Breivik tijdens zijn voorbereidingen op de aanslagen. Volgens Jelle van der Meulen ziet het publiek hoe hij zich mentaal en fysiek prepareert en hoe hij zijn acties voor zichzelf en de buitenwereld verantwoordt. Uiteindelijk is het de bedoeling dat het publiek aan het denken wordt gezet over dergelijke lone wolfs, in dit geval zelfs met een terroristische inslag. Want wat vooral zo schokkend was aan Breivik’s acties, is dat hij eigenlijk een heel normale jongeman was midden in een westerse samenleving. 

De regie van de voorstelling is in handen van regisseur Jelle van der Meulen, voor wie de voorstelling geldt als afstudeerproject van ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten. “Ik heb anderhalf jaar onderzoek gedaan naar Breivik’s acties; de impact ervan op de Noorse samenleving en de laatste tijd vooral naar zijn beweegredenen. Mijn persoonlijke grote liefde voor Noorwegen maakte het een even lugubere als fascinerende zoektocht.” verteld van der Meulen. 

‘Dorst’ wordt door de makers een multidimensionale muziektheatervoorstelling genoemd. “Het publiek krijgt draagt tijdens de voorstelling een hoofdtelefoon. Dat maakt het een hele individuele en bijna intieme ontmoeting met Breivik. Er zijn per voorstelling ook maar weinig kaarten beschikbaar. Het verhaal moet het hebben van het persoonlijke en de individuele impact. Dat bereik je beter met 50 mensen per keer dan met 500.”