REGIO - Heb je lekker geslapen vannacht? Voor veel mensen is een goede nachtrust niet vanzelfsprekend. Slaap is wel erg belangrijk. Katrien Horn van Oefentherapie Mensendieck helpt mensen om hun slaap te verbeteren. 

Horn is psychosomatisch oefentherapeut en gespecialiseerd in slaapproblematiek. Ze heeft een praktijk in Lochem en in Eibergen. "Een slaapoefentherapeut is expert in het behandelen van langdurige slapeloosheid, ongezond slaapgedrag en storingen in het dag-en-nacht-ritme", legt ze uit. We vragen haar alles over slaap, in deze Q&A. 

Veel mensen zien slaap als een verplichting. Kun je uitleggen waarom het zo belangrijk is voor de mens? 

"Goed slapen is een belangrijk element in het creëren van de juiste balans in het leven. Slapen ondersteunt het herstellend vermogen van lichaam en geest. Reparatie en verwerkingsprocessen vinden vooral 's nachts plaats. Een chronisch slaaptekort kan vergaande gevolgen hebben voor de gezondheid."

Mij is altijd verteld dat je 8 uur moet slapen per nacht. Klopt dat wel? 

"Ieder mens is uniek en heeft zijn eigen slaapbehoefte. Je hoeft dus niet per se 8 uren te slapen, 5 of 6 uren kunnen ook voldoende zijn. Er is daarom pas een probleem wanneer je onder het slaapritme lijdt. Dit merkt je bijvoorbeeld aan een opgebrand gevoel, moeheid en een slechte concentratie. En ook wanneer elke nacht aanvoelt als een strijd die je niet gaat winnen."

Sommige mensen zijn ’s nachts vaak wakker. Ben je dan een slechte slaper?

"De slaap doorloopt verschillende fases in één nacht. Aan het begin van de nacht slaap je het diepst, waarna fases van remslaap (de ogen maken snelle bewegingen) is ondiepere slaap en diepere slaap elkaar afwisselen Ieder mens wordt enkele keren per nacht eventjes wakker, bewust of onbewust, en daarna slaap je weer verder. Dan ben je geen slechte slaper. 

Maar wanneer je na dit eventjes wakker zijn, op de klok kijkt of op je mobiel of als je uit bed gaat of televisie gaat kijken, of als er gedachten gaan komen die het brein wakkerder maken, dan geef je aan de hersenen het signaal dat het goed is om wakker te zijn. Er komt een andere betekenis aan dit wakker zijn. 

Wat kun je hieraan doen dan? 

"Het brein opnieuw opvoeden. Het hoofd moet leren dat niets er toe doet 's nachts. Slaaptijd is Slaaptijd. Door middel van allerlei aandacht oefeningen, ademoefeningen en  ontspanningsoefeningen kan je het brein en het hoofd leren in de slaapstand te blijven."

Wat is de meest gemaakte ‘slaapfout’ bij mensen?  

"De overtuiging dat je 8 uur slaap nodig hebt en dat als je minder slaapt je minder presteert. De eerste uren van de slaap noem je de kernslaap , omdat hier vrijwel alle diepe slaap optreedt. Deze kernslaap is van essentieel belang  voor de kwaliteit van de nachtrust. Je herstelt fysiek en verwerkt de dag. De overige slaap wordt restslaap genoemd. Dus als (een keer) minder uren slaapt hoeft dat écht geen invloed te hebben op je functioneren op de dag."

Ik drink dagelijks een wijntje bij het diner. Heeft dit invloed op mijn slaap?

"Drink geen alcohol meer tot twee uur voor de nachtrust. Een drankje eerder dan twee uur voor de nachtrust kan weinig kwaad. Het grootste deel van de alcohol is namelijk dan al verdwenen voor het slapengaan. Alcohol drinken voor het slapen leidt tot nadelige effecten op de nachtrust. Uit het onderzoek blijkt dat het slaapmutsje ‘deels werkt’. Dit betekent: je valt er inderdaad sneller van in slaap. Toch is alcohol nuttigen alvorens naar bed te gaan, nadelig. Je slaapt wel sneller in, maar de slaapkwaliteit neemt aanzienlijk af."