Wat je weten moet over het Hassinkbos

Wat je weten moet over het Hassinkbos

Aan de westrand van de gemeente Lochem ligt een natuurgebied met een bewogen verleden. Het Hassinkbos bij Epse. Recent bekend geworden door de vondst en ontploffing van een brandbom uit de Tweede Wereldoorlog. Maar ook een landgoed met veel afwisseling, natuurwaarden en een geliefd wandelbos voor omwonenden. Boswachters van Natuurmonumenten onthullen hier de bewogen geschiedenis van het Hassinkbos. 

Statig buiten met uitgebreidere landschappelijke tuinaanleg

De eerste vermeldingen van landgoed ’t Hassink, waar het Hassinkbos onderdeel van uitmaakt, gaat terug tot de late middeleeuwen. Oude ansichtkaarten tonen een statig buiten voorzien van bijgebouwen. Alhoewel het uiterlijk doet vermoeden laat 19de-eeuws te zijn, zou het huis volgens de literatuur een 18de-eeuwse oorsprong hebben.

Op de topografische kaart van rond 1850 zijn de rechte lanen (geen eigendom van Natuurmonumenten) al zichtbaar. Evenals een eenvoudige landschappelijke aanleg met enkele slingerlanen rondom het huis. Op de kaart van rond 1900 is een uitgebreidere landschappelijke tuinaanleg zichtbaar die waarschijnlijk uit de late 19de eeuw stamt. Ook is op deze kaart een plek zichtbaar dat als nutstuin in gebruik is geweest.

Van bombardement door de geallieerden tot lokaal verzet tegen woningbouw

In maart 1945 wordt het landgoed gebombardeerd door de geallieerden. De Duitsers hadden zich in het huis gevestigd en op het landgoed een opslagplaats voor munitie en brandstof aangelegd. Huis en bijgebouwen worden geheel verwoest. Nog steeds zijn de tekenen hiervan zichtbaar. De immens grote sequoia heeft sindsdien zichtbare schade aan de bast. Her en der zijn bomkraters te vinden in het bos. En de paden bevatten nog steeds de door Duitsers aangebrachte verharding van puin en steentjes.

Lees verder onder de foto...

 | Gert Breuker

In de jaren zeventig wordt woningbouw gepland op het landgoed. De lokale bevolking komt hiertegen in opstand, met als resultaat dat de gemeente het als landgoedpark in het bestemmingsplan opneemt in 1974. In 1984 krijgt Natuurmonumenten het landgoed in bezit. Natuurmonumenten herstelt kort na de aankoop een aantal karakteristieke landgoedelementen, waardoor de landgoedaanleg weer zichtbaar wordt. 

Wat is anno 2023 nog steeds zichtbaar

Ondanks dat veel verdwenen is, kent het Hassinkbos in de huidige vorm een hoge cultuurhistorische waarde. De complete, waarschijnlijk grotendeels laat 19de-eeuwse, vroeg 20ste-eeuwse aanleg van het oudere landgoed is nog aanwezig. Ook zijn er nog ruïnes zichtbaar van het vroegere moestuin en kassencomplex. Hierdoor is het landgoed, zeker na enige herstelmaatregelen, nog steeds een zeer goed beleefbaar landgoedpark met vele karakteristieke elementen zoals bijvoorbeeld een tennisbaan. De volgende landgoedelementen van cultuurhistorische waarde zijn nog aanwezig. 

  1. Uitzichtheuveltje met rododendronbeplanting, van de landschappelijke tuinaanleg
  2. Beukenberceau, nog goed herkenbaar door de grillige beuken
  3. Beukenhaag, deels aangevuld in de jaren ´80 en nog steeds onderhouden, die het nutsgedeelte van het landgoed omsloot
  4. Nutsgedeelte van het landgoed, met restanten van een hoogstamboomgaard en vele ruïnes van het kassencomplex, moestuinbedden en broeibakken
  5. Schapenweide, al zichtbaar als open plek in het park op de kaart van 1900, in de jaren ´80 weer hersteld
  6. Restanten van de lanenstructuur, zichtbaar aan de oude beuken langs de lanen
  7. Tennisbaan, vermoedelijk begin 20e eeuw, door de Duitsers gebruikt als opslagplek. Goed herkenbaar aan rechthoekige omwalling en afwijkende vegetatie
  8. Voormalige huisplaats met bomkraters.
  9. Diverse `exotische` beplanting zoals oude taxus, rododendron 

Dwalen door het Hassinkbos

Door de afwisseling en kronkelpaden, kun je naar je gevoel eindeloos dwalen in Hassinkbos. Boswachters van Natuurmonumenten vragen wandelaars met klem de hond aan de lijn te houden én op de paden te blijven. Om de rust van de dieren in het bos te waarborgen. Het zoeken met metaaldetectoren is overigens verboden. Niet alleen vanwege veiligheid, maar ook om het bodemarchief niet onherstelbaar te beschadigen.

Alles over de natuur in LokaalLochem 

Dit artikel is onderdeel van een serie verhalen van Natuurmonumenten voor LokaalLochem, over de natuur en cultuurhistorie in haar gebieden in en rondom de gemeente Lochem. In de Achterhoek zorgen boswachters van Natuurmonumenten voor 29 natuurgebieden, onderverdeeld in 3 deelgebieden: de Graafschap, Montferland en Winterswijk, met onder andere 11 landgoederen, 3 veengebieden en 4 Natura 2000-gebieden.

Reageren? Mail de redactie via [email protected].
Op deze publicatie rust copyright.