ALMEN - Op weg naar Zutphen rij je er dwars doorheen. Landgoed ‘t Waliën valt niet te missen. Met het karakteristieke landhuis en erachter een groot bos. Lochemmers halen hun kerstboom uit het bos rond kerst, samen met boswachter Bart. En voor veel natuurliefhebbers is het een geliefde wandelspot. 

Een opvallend kenmerk van ’t Waliën zijn de douglaslanen. Iets ten noordoosten van het landhuis vind je een hele oude en imposante. Wil je de lanenstructuur in een parkbos in ere houden, dan moeten lanen vaak in zijn geheel worden vervangen. Op 't Waliën is dit op een aantal plekken gebeurd. Dat gebeurt om dit cultureel erfgoed ook voor toekomstige generaties beleefbaar te houden.

Steuntje in de rug voor de natuur

De natuur doet een hoop zelf, maar heeft soms een steuntje in de rug nodig. Met name in voormalige productiebossen. In het bos zijn bijvoorbeeld open plekken gemaakt. Daar komt meer licht op de bodem, wat een enorme stimulans is voor de ontwikkeling van het bosleven. De beschermde boommarter doet het bijvoorbeeld heel goed in de oudere bosdelen. En er broeden bijna vijftig soorten broedvogels, zoals bijvoorbeeld de middelste bonte specht. Voor de boswachters zijn dat tekenen dat dit type bosbeheer effect heeft.

Het huidige landhuis op 't Waliën is gebouwd in 1915 en ontworpen door architect J.W. Hanrath. Voor de tuin nam de barones ook een beroemdheid in de arm: tuinarchitect Leonard Springer. Springer en Hanrath werkten vaker samen, bijvoorbeeld enkele jaren eerder op landgoed Rhederoord. Het landgoed, inclusief het landhuis, is sinds 1982 in bezit van Natuurmonumenten. Vanwege particuliere bewoning zijn huis en tuin niet toegankelijk.

Waar komt de naam vandaan?

‘t Waliën is genoemd naar het gelijknamige landgoed bij Winterswijk. Godard Philip Cornelis baron van Heeckeren van Waliën kocht in 1836 een boerderijtje met wat heidegrond op de plek van het huidige landgoed. Zijn neef had in 1805 het Waliën bij Winterswijk verkocht. Gezien zijn achternaam is het logisch dat Godard voor zijn nieuwe landgoed ook de oude naam Waliën gebruikte.

Voor wandelliefhebbers is 't Waliën perfect. Dwaal langs het historisch landhuis, poelen en imposante lanen. Of maak een stevige wandeling door het gevarieerde én vogelrijke bos. De witte wandelroute ‘Velhorst’ van 18 kilometer voert je door de landgoederen 't Waliën en Velhorst en door het Grote Veld. Ook ruiters en MTB-ers mogen genieten van de natuur, wel op de speciaal hiervoor aangelegde paden. Parkeren kan op de hoek Brokkendijk/Lage Lochemseweg.

Alles over de natuur in LokaalLochem

Dit artikel is onderdeel van een serie verhalen van Natuurmonumenten voor LokaalLochem, over de natuur en cultuurhistorie in haar gebieden in en rondom de gemeente Lochem. In de Achterhoek zorgen boswachters van Natuurmonumenten voor 29 natuurgebieden, onderverdeeld in drie deelgebieden: de Graafschap, Montferland en Winterswijk, met onder andere elf landgoederen, drie veengebieden en drie Natura2000 gebieden.

© Michiel Schaap