70 jaar orgelspel van  Arend  Klein  Hulze

70 jaar orgelspel van Arend Klein Hulze

Arend Klein Hulze, geboren in 1939 in Gorssel, is een man wiens leven nauw verweven is met muziek. Zijn achternaam wordt gespeld met een ‘z’, wat een punt van discussie is binnen de familie. Zijn broer schrijft de naam namelijk met een ‘s’. Dit verschil ontstond generaties geleden bij de registratie op het gemeentehuis, waarbij de ‘z’ en ‘s’ erg op elkaar leken. Toch koos Arend ervoor om de ‘z’ te behouden.

Als kind maakte Arend de Tweede Wereldoorlog mee, maar hij zegt zelf dat de impact beperkt was door zijn jonge leeftijd en de zelfvoorzienendheid van zijn grootouders, die een boerderij hadden. Zijn ouders, beheerders van een verenigingsgebouw dat door de Duitsers in beslag was genomen, hadden echter meer zorgen. Arend ontdekte al vroeg zijn liefde voor muziek, net als zijn vader en drie broers.

Van alles wat

Zijn eerste stappen in de muziek zette Arend bij de Christelijke Muziekvereniging “De Harmonie” Gorssel-Eefde in Gorssel, waar hij verschillende instrumenten bespeelde, waaronder trompet, trombone en contrabas. “Ik wilde graag van alles wat doen,” aldus Arend. Zijn favoriet onder de blaasinstrumenten was de trombone. Op 10-jarige leeftijd ontdekte hij een nieuwe passie: het orgel. Deze liefde ontstond door het harmonium in het verenigingsgebouw van zijn ouders. Later kwam er thuis ook een harmonium, waarmee de basis werd gelegd voor zijn latere orgelspel.

Orgelspel in de Kerk

Op zijn tiende begon Arend met orgellessen bij Arie van Opstal in de Lebuïnuskerk in Deventer. Niet lang daarna, op vijftienjarige leeftijd, speelde hij zijn eerste kerkdienst als organist in Harfsen. “Mijn eerste dienst was op 3 november 1954. Ik speelde de eerste psalm 68 en was aan het einde van het voorspel. Echter bleven de kerkgangers gewoon doorzingen. Nu bleek dat ze nog maar halverwege het lied waren en ik dus veel te snel hard gespeeld had.” Ondanks deze beginnersfout werd Arend al snel een gewaardeerd organist. Hij speelde negen jaar in Harfsen voordat hij in Gorssel een positie aannam bij een kerk met een groter en mooier orgel.

In Gorssel speelde Arend 22 jaar op een orgel met twee klavieren, een stap omhoog van het eenklaviersorgel in Harfsen. Een orgel wordt bespeeld op een combinatie van klavieren, de toetsenborden, en een pedaalklavier. Elk klavier heeft een specifieke functie en stuurt een deel van het pijporgel aan. “De kans om op een uitgebreider orgel te spelen kon ik niet laten liggen.” Na Gorssel speelde Arend nog zeven jaar in Eefde om vervolgens in 1992 het dorp te verruilen voor Almen, waar hij tot op de dag van vandaag speelt. Zijn persoonlijke geloof heeft nooit zijn keuze voor een kerk beïnvloed, maar het geloof speelt wel een belangrijke rol in zijn muziek. “Goed contact met de dominee is belangrijk bij het orgelspel,” vertelt hij. In de kerk gebruikt hij een spiegeltje om de dominee in de gaten te houden. Met zijn jarenlange ervaring heeft Arend de muziek in de kerk de nodige verandering zien doormaken. “Persoonlijk vind ik de huidige liederen in het Liedboek mooier, met name vanwege het ritme en de teksten.”

De bouw van een orgel

Naast zijn werk als organist had Arend een carrière in de technische sector, waar zijn interesse in de bouw van orgels verder groeide. “Soms heb ik nog weleens spijt dat ik geen orgelbouwer ben geworden.” Na zijn pensioen bouwde hij zijn eigen orgel, een project dat hij met trots voltooide. Zes jaar geleden schonk hij dit orgel aan de kerk van Almen. Door de verhuizing was er geen plek meer voor in zijn nieuwe huis. Zijn zelfgebouwde clavichord gaf hij aan zijn zoon in Noorwegen. “Mijn kleinzoon wilde hem graag hebben. Hij is erg trots dat zijn opa dat zelfs gemaakt heeft.”

Arend kreeg lessen van gerenommeerde organisten als Bert Matter en Gert Oldenbeuving. Daarnaast volgde hij de cursus kerkmuziek lessen van Willem Vogel, een belangrijke componist voor het Liedboek van de Kerk. Zelf is Arend een groot liefhebber van de muziek van Johann Sebastian Bach, die hij ziet als het hoogtepunt van de barokperiode.

Een platina jubileum

Op 3 november 2024 werd het 70-jarig jubileum van Arend als organist gevierd, met een feest in de kerk van Almen. “Ik was echt compleet verrast. Ik was er zelf helemaal niet mee bezig, en toen ik die zondag rond 09.30 uur bij de kerk aankwam, dacht ik: wat doen al die mensen toch hier?” Arend ontving een erepenning en een oorkonde van de landelijke vereniging van kerkrentmeesters. Van de kerk kreeg hij een boek met foto’s door de jaren heen. “Het dorp heeft zich echt uitgesloofd om mij in het zonnetje te zetten,” zegt hij.

Vooruitblik

Naast zijn wekelijkse kerkdiensten heeft Arend Hulze talloze trouw- en rouwdiensten begeleid met zijn orgelspel, al zijn de trouwdiensten tegenwoordig minder frequent. Arend ziet zijn orgelspel als een manier om zijn gemeenschap te dienen. “En ik mag graag muziek spelen,” voegt hij glimlachend toe.

Met zijn 85 jaar is Arend zich bewust van het naderende moment waarop hij zijn orgelspel zal moeten neerleggen. Toch blijft hij optimistisch en vol passie. “Het zal een keer moeten gebeuren, maar zolang het goed gaat, ga ik gewoon door.” 

Reageren? Mail de redactie via [email protected].
Op deze publicatie rust copyright.