HARFSEN - Dit jaar bestaat er al 140 jaar basisonderwijs in het dorp Harfsen. Op dinsdagmiddag 24 oktober staat de basisschool in Harfsen stil bij dit heuglijke feit. 

Wens om onderwijs nog leuker te maken

Wie jarig is, mag kaarsjes uitblazen en een wens doen. Daarom hebben alle 100 leerlingen en hun ouders een wens mogen doen om het onderwijs op de Beatrixschool nóg leuker te maken. De wens doen ze voor een andere leerling, een groepje leerlingen, een hele groep of voor de hele school. Alle wensen hangen vanaf 24 oktober in de Beatrixwensboom in de school. Gedurende dit schooljaar laat de school elke maand een aantal van deze wensen in vervulling gaan. Daarnaast trakteert de ouderraad van de Beatrixschool alle leerlingen die middag op iets lekkers. Het is tenslotte feest! Via Historische vereniging De Elf Marken in Gorssel en enkele oud-leerkrachten heeft de Beatrixschool heel wat mooie, oude foto’s van het Harfsens onderwijs door de jaren heen gekregen. Hier is op 24 oktober op school een kleine fototentoonstelling van te zien. Daarna is deze voor andere belangstellenden te zien in Dorpshuus Hoeflo.

Veel veranderd in 140 jaar

In de afgelopen 140 jaar is er heel wat veranderd in het basisonderwijs in Harfsen. Zo werkt de Beatrixschool tegenwoordig veel groepsdoorbroken en levert maatwerk aan kinderen in eigen instructiegroepen. De school heeft een groot leerplein centraal in de school, waar kinderen dagelijks van en met elkaar leren en werken aan het ontwikkelen van hun eigen talenten. Loop gerust eens binnen om te zien hoe de Beatrixschool van tegenwoordig eruit ziet of maak een kennismakingsgesprek met directeur Miranda Holster.

Geschiedenis

En dan nu een flinke periode terug in de tijd, met dank aan de informatie uit de speciale schoolkranteditie ‘100 jaar Harfsense school’ (1983): De eerste school in deze regio, de Epser school, stond bij de kruising van de Oude Larenseweg-Bathmenseweg. Deze school heeft hier ongeveer 50 jaar gestaan. Niet alleen de kinderen uit Epse gingen er naar school, maar ook de kinderen uit de overige buurtschappen, waaronder De Kring van Dorth en De Veldhoek. Toen de Espser school te klein werd voor de vele kinderen uit de regio, werd besloten om twee scholen te bouwen, zowel in Epse als in De Veldhoek (het Harfsen van nu). Dit was de start van het eigen Harfsens onderwijs.

Veldhoek

Het eerste schoolgebouw aan de Lochemseweg is opgeleverd op 1 juni 1883. Het eerste hoofd van de school ving met zijn werkzaamheden aan op 1 november 1883. De Veldhoek was destijds nog geen dorp, maar enkel bos, heide, een paar boerderijen en één café. Het eigenlijke Harfsen was in die tijd te vinden in de richting van Almen. Waarom de keuze is gemaakt om de school juist in De Veldhoek te starten is niet bekend. Mogelijk door de centrale ligging ten opzichte van de boerderijen. De oprichters zullen in ieder geval niet hebben voorzien dat door de komst van de school op deze plek, zij eigenlijk een start hebben gemaakt met het huidige dorp Harfsen!

De school bestond in het begin uit twee klassen, met een hoofdmeester, een kwekeling (stagiaire) en een handwerkjuf die de meisjes de nodige kennis bijbracht van het breien, haken en het verstellen en maken van kleren. De schooltijden leken in die tijd op die van nu, ook toen gingen de kinderen tussen de middag niet naar huis. Voor velen was de afstand te ver, want alles moest lopend op klompen gebeuren. Al vrij spoedig nam het aantal kinderen toe en hiermee vermeerderde het aantal meesters tot drie. 

Sobere tijd tijdens Eerste Wereldoorlog

Tijdens de Eerste Wereldoorlog was het voor de kinderen en ouders een sober bestaan. Het schaarse voedsel moest worden ‘geleverd’ bij de regering, waardoor er voor eigen gebruik vaak te weinig over bleef. In veel gezinnen was er dan ook sprake van grote armoede. De kinderen kregen een plakje roggebrood mee, besmeerd met vet en buiten op het plein stond een waterpomp om het drinken voor de lunch uit te halen. In de winter gaf dat met de vrieskou wel problemen. Het Sinterklaasfeest werd toen al gevierd op school. Na de Eerste Wereldoorlog was er een duidelijke opleving merkbaar en de school groeide en organiseerde meerdere activiteiten. Zo heeft de school ook meerdere jaren als lagere landbouwschool (2-jarige avondcursus) en eenmalig als tuinbouwschool gefungeerd. Ook gingen de kinderen vanaf de 4e klas (nu groep 6) op schoolreis, met boerenwagen naar de speeltuin of later met de trein naar Arnhem. De eerste schoolmusicals ontstaan in 1936-1937 met een soort revue toneelstukjes.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd één klas door ruimtegebrek ondergebracht in het café. Tijdens de oorlogsjaren was het leven weer sober. Vandaar dat er na de bevrijding uitbundig feest werd gevierd. De eensgezindheid tijdens de jaarlijkse Oranjefeesten in het dorp waren destijds al erg groot.

Flinke stijging in leerlingen

In de 50-er jaren steeg de welvaart en breidde het aantal kinderen op de school flink uit. Het schoolgebouw werd al gauw te klein, waardoor een nieuwe school nodig was: dit werd het huidige Beatrixgebouw dat op 28 oktober 1960 officieel in gebruik werd genomen. Rond de jaren 80 liep het leerlingaantal juist weer wat terug en bestond het team uit vier leerkrachten. In 1985 volgde de Wet op het basisonderwijs, waardoor de toenmalige kleuterschool geïntegreerd werd met de lagere school en samen de basisschool vormden. Het aantal kinderen en leerkrachten groeide weer. 

Centrale plek

In de jaren die volgden is de Beatrixschool verder doorontwikkeld en is het gebouw meerdere malen aangepast aan de huidige onderwijsvorm. Met als huidig resultaat een prachtige, moderne basisschool die samen met Dorpshuus Hoeflo én Graaf Jantje Kinderopvang nog steeds een centrale plek heeft in het dorp Harfsen.