Je hoort af en toe nog van die verhalen dat iemand in zijn eentje met een bedrijfje is begonnen dat uitgroeide tot een miljoenenzaak. Hoogst zelden is de persoon in kwestie tot het laatst toe bezig met het vak waar hij ooit mee begon. Vaak is hij directeur geworden of adviseur. Met het groeien van zijn onderneming werd hij manager, directeur verkoop of financieel directeur. Allemaal taken waarvoor hij niet is opgeleid. Dat is geen ramp, mits je een stelletje vertrouwelingen om je heen verzameld die de jouw ontbrekende kennis op een goede manier invullen.

Ik mis ze, deze soort ondernemers van vroeger, mensen die geheel voor eigen risico een zaak in de benen hielden met sappelen. Veel werd er niet verdiend, maar zij redden het: de veehandelaar, de oud-ijzerboer, petroleumboer en noem maar op. Over hun handel werd wel eens laatdunkend gesproken. Onterecht, want geloof me, wie van hen de boel besodemieterde was uitgeluid, die kon het zaken doen vergeten. Het theatrale onderhandelen over een koe of een hoop schroot was bedoeld om handel binnen te slepen en inkomen te vergaren, en niet om de andere partij op een onheuse manier van zijn koopwaar af te helpen, of iets aan te smeren. 

"Een echte Zutphenaar, rauw en recht door zee"

Het waren ook stuk voor stuk mensen die vol zaten met verhalen. Als directeur van hun éénmanszaak stonden zij rechtstreeks met hun klanten in verbinding. Wat zij vertelden kwam uit de eerste hand.

Eén van die iconen was Kootje Schrijver, die in oud-ijzer deed. Hij stond in de wijde omtrek goed bekend, dat stamde al uit de tijd dat hij met zijn autootje op zoek was naar handel. Had je ijzerwerk nodig voor een erfafscheiding of hekken in de stal, dan kon je hem erom vragen, het kwam in orde. Ik heb hem nooit in een colbert met gestreken overhemd en stropdas gezien. Een echte Zutphenaar, rauw en recht door zee.

Zijn zonen stonden onlangs in de krant. Zij gaan enkele miljoenen eisen van de bank die, volgens hun verhaal, het bedrijf te gronde richtte. Voor de financiële zaken waren zij afhankelijk geworden van een geldschieter die de dienst uitmaakte, maar die het vak van oud-ijzerhandelaar niet beheerste. 

Ik kan me zomaar nostalgische verlangens bij die mannen voorstellen; met een vrachtwagentje rondtoeren, vrij en ongecompliceerd een vracht schroot verzamelen. Zoals hun vader dat deed in een tijd dat de handel nog om dubbeltjes en kwartjes ging.   

Advertentie