ZUTPHEN - Hoe hard kabinet Rutte III ook zijn best doet: niemand kan nog ontkennen dat de energierekening stijgt. En die stijging van gemiddeld € 334,- brengt steeds meer inwoners van Zutphen in financiële problemen. Terwijl grote vervuilende bedrijven geld cadeau krijgen, betalen huurders de rekening. Dat moet precies andersom.

Nils Müller

Fractievoorzitter SP Zutphen

Gewone mensen betalen de rekening van het klimaatbeleid

Gewone mensen betalen nu de rekening van het klimaatbeleid. Voor steeds meer Zutphenezen wordt het daardoor moeilijk om de eindjes aan elkaar te knopen. Wie een goed geïsoleerde woning, een dak vol zonnepanelen en een warmtepomp kan betalen merkt daar wellicht weinig van, maar voor de huurders van sociale huurwoningen in Zutphen geldt wat anders.

Zij stoken voor de mussen, omdat ze in slecht geïsoleerde woningen wonen. Het waait er letterlijk door de muren, vloeren en stopcontacten. Soms zetten ‘sociale’ verhuurders een stap in de goede richting door woningen beter te isoleren. Dat doen zij dan in ruil voor een huurverhoging van soms wel € 30,- per maand. Huurders gaan daar mee akkoord, omdat hun verteld wordt dat ‘de woning energiezuiniger en comfortabeler’ zal worden en de energierekening zal dalen. Maar na de renovatie blijkt de woning helemaal niet energiezuiniger of comfortabeler! Integendeel: niet alleen de huurprijs stijgt, maar ook de energierekening. Zo worden huurders dubbel gepakt. Geen wonder dat steeds meer mensen zich keren tegen de klimaatgekte. 

De overgang naar schone energie kan alleen slagen als klimaatbeleid rechtvaardig is: gewone mensen moeten erop vooruit gaan en de grote vervuilers moeten gaan betalen. De woonlasten omlaag in plaats van omhoog.

De grote vervuilers gaan vrijuit

Maar ondertussen gaan de grote vervuilers vrijuit. Waarom steken sociale verhuurders zo weinig geld in het isoleren van hun woningen? Dat komt onder andere omdat de kabinetten Rutte sinds 2013 tientallen miljoenen euro’s extra belasting eisen. Daar betalen de huurders voor. In onze regio Zutphen/Apeldoorn/Deventer gezamenlijk ruim 34 miljoen euro. Zo blijft er weinig geld over voor zorgvuldige isolatie van woningen.

"Waarom moeten sociale verhuurders zoveel belasting betalen?"

Waarom moeten sociale verhuurders zoveel belasting betalen? Omdat Rutte en de zijnen de belastingen voor de grote bedrijven blijven verlagen. Grote bedrijven betalen nauwelijks winstbelasting. Dankzij subsidies betalen zij acht keer minder voor gas dan een gewoon huishouden. 

Dat is de wereld op zijn kop. In Nederland waren huishoudens begin 2018 verantwoordelijk voor 22% van de totale co2 uitstoot. Het bedrijfsleven zorgde voor de overige 78%. Bedrijven hebben het grootste aandeel in de co2 uitstoot en toch hoeven zij niet mee te betalen aan klimaatbeleid. Zij de megawinsten, wij de klimaatschade en de stijgende kosten. Het is tijd om dat om te draaien, bedrijven hun eerlijke deel te laten betalen de mensen er op vooruit te laten gaan. De SP doet daarom drie voorstellen:

Terugdraaien huurverhogingen 

Ten eerste moeten sociale verhuurders op korte termijn elke huurverhoging die voort is gekomen uit ‘verduurzaming’ terugdraaien. Voordat de woningcorporatie de huur verhoogt moet onafhankelijk onderzoek aantonen dat de woning inderdaad energiezuiniger geworden is. Alleen zo voorkomen we dat nog meer mensen zich afkeren van klimaatbeleid.

Invoeren woonlastenwaarborg 

Ten tweede moet er een verplicht ‘Woonlastenwaarborg’ komen om te garanderen dat huurders niet meer gaan betalen na een renovatie voor verduurzaming. Door na een jaar te meten wat de feitelijke besparing is voorkomen we een woonlastenstijging.

Oprichten Zutphens Schone Energiebedrijf en Zutphens EnergieFonds

Maar hoe goed we onze woningen ook isoleren: zolang het bedrijfsleven zijn gang kan blijven gaan, gaan we de co2 uitstoot niet terugdringen. Het aandeel dat het bedrijfsleven in de totale co2-uitstoot heeft is daar simpelweg te groot voor. 

Ons derde voorstel is daarom de meest noodzakelijke: de energievoorziening moet in democratische, collectieve handen komen. Daar kunnen we in Zutphen mee beginnen door een Zutphens Schone Energiebedrijf op te richten dat al onze woningen voorziet van groene stroom voor een lage prijs. Eventuele meeropbrengst verdwijnt niet in de zakken van aandeelhouders maar kan direct gestoken worden in een Zutphens EnergieFonds. Dat fonds kan gebruikt worden om woningen fatsoenlijk te isoleren. Zo daalt de energierekening, bouwen we aan de noodzakelijke nieuwe economie en dragen we ons steentje bij aan de overgang naar schone energie.