LOCHEM - Speciaal voor LokaalLochem verzorgt het team van Boekhandel Lovink iedere maand een leestip. Deze maand tipt Jan ‘Lome dagen, vluchtig gezelschap’.

Wie nieuwsgierig is naar de, naar verluid, spectaculaire schoonheid en amoureuze escapades van Eve Babitz in een tijd dat mannentypen als Jim Morrison, Marlon Brando en Harisson Ford de spelregels tussen de seksen dicteerden, doet er goed aan haar eerst eens te googelen. Ik weet niet of mijn advies vervolgens moet zijn: vergeet dit beeld, of bewaar het juist goed. Feit is dat Eve Babitz, de schrijver, zoveel context en nuance, zoveel haarscherpe details, toevoegt aan dit oude beeld van de femme fatale dat je ook als lezer in de ban raakt van haar personage en van de omgeving (LA) waarin zij zich begeeft.

‘Lome dagen, vluchtig gezelschap’ is een bundeling verhalen over een LA dat niet meer bestaat en mogelijk nooit echt heeft bestaan. Het werd in navolging van Babitz’ internationale herontdekking door Uitgeverij HetMoet ook in Nederland uitgebracht (vertaalster Astrid Huisman is geweldig!) en illustreert perfect waarom het soms loont om terug te grijpen naar vergeten literaire stemmen. Heerlijk is hoe Babitz geen zaak of programma maakt van kwesties als gender, seksualiteit en roem, maar gewoon een beetje aanrommelt. Of zoals zij zelf schrijft: “Mij lukt het niet om alles op z’n plek te houden of spontaan opborrelende blinde ingevingen te bedwingen. Maar misschien zal er, als al die details worden samengevoegd, een zeker ritme en gevoel van plaats ontstaan.” 

Intussen zorgt deze meanderende houding van denken en schrijven er juist voor dat je als lezer waarde gaat hechten aan de stem van de auteur. Je hoeft niet de strijd met haar aan, zoals je zou doen met iemand die voortdurend wil overtuigen en gelijkdenkende strijdmakkers zoekt. Maar je laat je meevoeren door gebeurtenissen, sferen, dialogen en heel concrete voorvallen die bovendien worden vervat in een taal die zowel no-nonsense als oorspronkelijk is. Met zinnen als ‘Geen zonnenbril was bestand tegen de schittering, zelfs je porieën krompen ineen onder het licht’ of ‘Drie jongemannen die zo afgestompt en onderontwikkeld waren dat ze niet eens genoeg bezieling hadden om onze serveerster te bewonderen, die pas negentien was en nog niet was veranderd in karton’ weet je precies waar je bent, in wiens gezelschap, en hoe je je voelt, en toch blijft het mysterie van LA intact.

Voor mij was ‘Lome dagen…’ hoe dan ook een verfrissende leeservaring. Lees erin wat je wilt, hoe het is om een creatief leven of een leven als vrouw invulling te geven terwijl de dominante kapitalistische of patriarchale kaders je willen dwarsbomen, hoe de iconische stad de menselijke mogelijkheden de pas afsnijdt of juist vooruitstuwt, etcetera. Vooral ervoer ik opnieuw hoe de toon en stem van een schrijver ertoe doen en waarom je jubelend in je leesstoel blijft plakken wanneer iemand in staat blijkt om jou met woorden, zinnen en wereldbeelden te betoveren. 

Lees: Eve Babitz, Lome dagen, vluchtig gezelschap (Uitgeverij HetMoet, 9789083339191, natuurlijk te verkrijgen bij Boekhandel Lovink)